چگونه مصاحبه کنیم؟

تهیه یک مصاحبه خوب و مؤثر در تولید فیلم مستند، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، مهارت در اجرا و توجه به جزئیات است. در اینجا به نکات کلیدی در این زمینه اشاره می‌کنم:

۱. پیش از مصاحبه:

  • تحقیق و پژوهش: قبل از هر چیز، در مورد موضوع مستند و فردی که قرار است با او مصاحبه کنید، به خوبی تحقیق کنید. این کار به شما کمک می‌کند سؤالات مرتبط و هدفمندی را طرح کنید و در طول مصاحبه، گفتگو را به درستی هدایت کنید.
  • تعیین هدف: هدف از مصاحبه را مشخص کنید. می‌خواهید اطلاعات جمع‌آوری کنید؟ دیدگاه‌های فرد را بشنوید؟ به دنبال کشف زوایای جدیدی از موضوع هستید؟ تعیین هدف، مسیر مصاحبه را روشن می‌کند.
  • تهیه سؤالات: سؤالات خود را از قبل آماده کنید. سؤالات باز (سؤالاتی که پاسخ آنها فقط «بله» یا «خیر» نیست) برای مصاحبه در مستند مناسب‌ترند، زیرا مصاحبه‌شونده را تشویق به توضیح و تفصیل بیشتر می‌کنند. سؤالات را به ترتیب منطقی تنظیم کنید.
  • هماهنگی با مصاحبه‌شونده: زمان و مکان مصاحبه را با مصاحبه‌شونده هماهنگ کنید. فضایی آرام و بدون مزاحمت را برای مصاحبه انتخاب کنید.
  • تجهیزات: از سالم بودن تجهیزات ضبط صدا و تصویر اطمینان حاصل کنید. نورپردازی مناسب را در نظر بگیرید.

۲. حین مصاحبه:

  • ایجاد فضایی صمیمی: با رفتاری دوستانه و محترمانه، فضایی آرام و صمیمی ایجاد کنید تا مصاحبه‌شونده احساس راحتی کند و بتواند به راحتی صحبت کند.
  • گوش دادن فعال: به دقت به صحبت‌های مصاحبه‌شونده گوش دهید. این کار به شما کمک می‌کند سؤالات بعدی را بر اساس صحبت‌های او طرح کنید و گفتگو را به شکل طبیعی پیش ببرید.
  • انعطاف‌پذیری: اگرچه سؤالات از پیش تعیین شده مهم هستند، اما در صورت لزوم، از مسیر تعیین شده خارج شوید و به موضوعاتی که در حین مصاحبه مطرح می‌شوند، بپردازید.
  • رعایت احترام: در تمام طول مصاحبه، احترام مصاحبه‌شونده را حفظ کنید. از قطع کردن صحبت‌های او خودداری کنید و به نظراتش با دقت گوش دهید.
  • پرسش‌های تکمیلی: برای روشن شدن ابهامات یا دریافت اطلاعات بیشتر، از پرسش‌های تکمیلی استفاده کنید.
  • زبان بدن: به زبان بدن خود توجه داشته باشید. تماس چشمی برقرار کنید و با حرکات سر، نشان دهید که به صحبت‌های مصاحبه‌شونده توجه دارید.
  • ضبط مصاحبه: حتماً مصاحبه را ضبط کنید. این کار به شما کمک می‌کند بعداً بتوانید به صحبت‌ها دوباره گوش دهید و بخش‌های مورد نظر را انتخاب کنید.

۳. پس از مصاحبه:

  • تشکر: از مصاحبه‌شونده برای وقت و همکاری‌اش تشکر کنید.
  • بررسی و ویرایش: پس از مصاحبه، فایل‌های ضبط شده را بررسی کنید و بخش‌های مورد نظر را برای استفاده در مستند انتخاب کنید.
  • رونویسی (در صورت نیاز): در صورت نیاز، مصاحبه را رونویسی کنید. این کار به شما در ویرایش و تدوین مستند کمک می‌کند.

نکات مهم دیگر:

  • انواع مصاحبه: مصاحبه‌ها می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند، از جمله مصاحبه‌های رو در رو، تلفنی، ویدیویی و غیره. انتخاب نوع مصاحبه بستگی به موضوع مستند و شرایط موجود دارد.
  • مخاطب: در هنگام مصاحبه، مخاطب مستند خود را در نظر داشته باشید. سؤالات و نحوه ارائه آنها باید برای مخاطب جذاب و قابل فهم باشد.
  • اخلاق حرفه‌ای: در تمام مراحل مصاحبه، اصول اخلاق حرفه‌ای را رعایت کنید. از انتشار اطلاعات محرمانه یا خصوصی بدون اجازه مصاحبه‌شونده خودداری کنید.

با رعایت این نکات، می‌توانید مصاحبه‌های مؤثر و جذابی را برای مستند خود تهیه کنید و به کیفیت و غنای آن بیفزایید.

امیدوارم این اطلاعات برای شما مفید باشد.

بهرام سهیلی